کمدیهای کیهانی - ایتالو کالوینو

کمدیهای کیهانی
نویسنده: ایتالو کالوینو
مترجم: موگه رازانی
چاپ اول 1380
نشر کتاب نادر
1400 تومان
.
ایتالو کالوینو متولد 15 اکتبر 1923 در روستایی به نام سانتیاگو دی لاس وگاس در حوالی ی هاوانا واقع در کوبا به دنیا آمد و در ماه اکتبر 1985 در ایتالیا به سن شصت و دو سالگی ودر شب پیش از سفرش به آمریکا برای ایراد یک رشته سخنرانی در زمینه ادبیات در دانشگاه هاروارد از دنیا رفت. یادداشت هایی که از این سخنرانی به جا مانده یک سال پس از مرگش با عنوان" یادداشتهایی برای هزاره بعدی" منتشر شد.
کالوینو از همان کودکی به همراه پدر و مادر گیاه شناسش به ایتالیا رفت. در جوانی نخست در جنگ جهانی دوم و بعد در نهضت مقاومت ایتالیا علیه فاشیسم جنگید و نخستین آثارش را با الهام از خاطرات همین دوره با شیوه نئورئالیستی نوشت. در اواخر دهه 1960 به پاریس رفت و در اولیپو (کارگاه ادبیات بالقوه) پذیرفته شد، و داستان هایی تحت تاثیر تفکر این گروه به چاپ رساند. کالوینو نویسنده ایست که در سبک های گوناگونی داستان پردازی کرده و کتابهایی هم در زمینه نقد ادبی نگاشته. اما یک چیز در نوشته های او ثابت است: نوشته های او کاملا کالوینویی ست.
ایتالو کالوینو نویسنده ایست مبدع و نوآور. خلاقیت او در قصه نویسی، از موضوع داستان تا طرح و چگونگی ی پرداخت آن اعجاب آور است. رولان بارت او را با بورخس به دو خط موازی تشبیه کرده و از او به عنوان نویسنده ای پست مدرن نام می برد. کالوینو نویسنده ایست که که جایی چنان روشن همه چیز را (از جنگ و خونریزی تا مراسم تشریفات پادشاهی و عشق و عاشقی را) به طنز می گیرد و جایی دیگر جهانی خلق می کند سراسر راز و ابهام، شهر هایی که مارکوپولو وار در می نوردیم و هر کام را چون صندوقی می بینیم در افسانه های هزار و یک شب که پر از جواهراتی ست که نویسنده برایمان ارمغان آورده. شروع داستان "اگر شبی از شبهای زمستان مسافری" گویای احاطه او بر شیوه داستان گویی مدرن است. البته شیوه ای که مخصوص خود اوست: (تو داری شروع به خواندن داستان جدید ایتالو کالوینو، اگر شبی از شبهای زمستان مسافری می کنی. آرام بگیر، حواست را جمع کن).
کمدیهای کیهانی از عجیب وغریب ترین و مثال زدنی ترین کتاب های کالوینو است. اوج خلاقیت و پرواز فکر او خواننده را به هیجان و حیرت می رساند. تخیل بی پروای کالوینو در جمع مباحث علمی و جذابیت داستان نویسی، راه ها و شیوه های کاملا تازه ای پیش چشم هنرمندان قرار داده. آنجا که بحثی علمی را در شرح کهکشانها و ساخته شدن ماده جدید بیان می کند ، و بعد داستان را زبان شخصیت داستان می شنویم که با دوستش روی منحنی ی فضا با اتم تیله بازی می کنند.
و یا داستانی که بعد از چند خطی در باب فاصله کهکشانها با این جملات شروع می شود: (یک شب مثل همیشه با تلسکوپ به آسمان نگاه می کردم، متوجه شدم که از کهکشانی به فاصله صد میلیون سال نوری، یک تکه مقوا سر بر آورد. روی آن نوشته شده بود: < دیدمت> ).
هر داستان با چند خطی درتوضیح یک بحث علمی آغاز و با داستانی درباره آن بحث علمی ، اما کاملا ذهنی و انتزاعی به پایان میرسد. نگاه انسانی کالوینو در خلق داستان ها ستایش برانگیز است. به قول موگه رازانی مترجم همین کتاب: (کمدیهای کیهانی اثری ست که در داستان های آن، اینشتین، یاکوبسن، هگل، و سیبرنتیک به دیدار هم میآیند. جایی که تخیل نیرومند، طنز پاک و توجه به واقعیت و تاریخدر هم آمیخته است. این کتاب را با آثار تخیلی مارکز و بورخس مقایسه کرده اند. اما کمدیهای کیهانی منحصر به فرد است. مطلقا ظریف، مطلقا دلنشین، و مطلقا مدرن.)
خواندن این کتاب را حتی به تعویق نیاندازید.

گزیده کتابشناسی:

"کتابهای به رنگ آبی، کتابهایي ست که به زبان فارسی ترجمه شده است."
جاده لانه های عنکبوت ( 1947) - کلاغ آخر داستان می آید ( 1959) - ویکنت دو نیم شده (1952 ) - بارون درخت نشین (1957 ) - شوالیه ناموجود (1959 ) - گرد آوری افسانه ها (1956) - بورس بازی ی ساختمان (1965) - کمدیهای کیهانی (1965) - ت نقطه دار(1967) - افسانه قصر سرنوشت های متقاطع (1969) - شهرهای نامرئی (1972) - پالومار(1983) - اگر شبی از شبهای زمستان مسافری (1983) - یادداشتهایی برای هزاره بعدی (1986).