Name:
Location: Tehran, Iran
ايميل email
RSS

2006/04/03

پختستان - ادوین ا. ابوت



پختستان
نویسنده: ادوین ا. ابوت
مترجم: منوچهر انور
انتشارات روشنگران و مطالعات زنان
چاپ اول 1375
500 تومان

.
ادوین ابوت متولد 1838 در انگلستان، کشیش و مدیر مدرسه بوده است. تحقیق در زمینه الاهیات و ادبیات کلاسیک از کارهای مورد علاقه او بوده و آثاری نیز در زمینه الاهیات، ویلیام شکسپیر و فرانسیس بیکن نیز نوشته. اما شهرت ابوت به نوشتن همین کتاب است. کتابی که آن را سرآغاز فصل نوینی در تاریخ ادبیات انگلیس می دانند. کتابی با نگاهی نو به جهان پیرامون، که در زمان خود بدیع است. تاریخ فوت ابوت را 1926 ذکر کرده اند.
پختستان، معادلی که انور برای واژه flatland گذاشته و خود او آن را ترکیبی از صفت "پخت" به معنای پخ، مسطح، پهن و پخش ( لغت نامه دهخدا )، و پسوند "ستان"، به معنای جا، محل و جهان ( لغت نامه دهخدا )، توضیح می دهد.
کتاب پختستان نخستین بار در 1884 با نامی مستعار در کشور بریتانیا به چاپ رسید. گویی نویسنده که اسم و رسمی در تحقیقات ادبی و الاهیات داشته، می ترسیده کتاب لکه ننگی در جامعه آن روز برایش به ارمغان بیاورد. هر چه هست این کتاب حالا مانند "سفرهای گالیور" نوشته "جاناتان سویفت" در 158 سال پیش از انتشار پختستان از آثار کلاسیک ، تخیلی، انسان شناسانه و منتقد تاریخ ادبیات انگلستان محسوب می شود. شخصیت های اصلی ی هر دو اثر به جهانی دیگر سفر می کنند، جهانی تخیلی و غیر قابل باور برای دیگران داستان. و هردو دستاوردی از تجربه و نقد به آدمها و دنیای پیرامون به ارمغان می آورند، اما متفاوت. گالیور در انتهای سفرهایش به نقد اشرافیت، ددمنشی، جنگ، نادانی و بیسوادی، تبعیض نژادی و قانون حاکم می پردازد و پایانی خوش برایش به وجود می آید. اما ابوت ( که احتمالا تحت تاثیر "سفرهای گالیور" نیز بوده ) کاری دیگر می کند؛ مربع که راوی ی داستان پختستان است، در تو صیف مردمان سرزمینش که پختستان نام دارد، در ابتدای داستان به نقد آن ها می پردازد و کار را فراتر از این برده و به اشیاء و جهان و نگاه خود شک می کند. شک به جهان پیرامون، به نفی آن و زاده نگاه سطحی می انجامد و جهانی دیگر می آفریند. ولی بدون پایانی مثل "سفرهای گالیور". جالب است که ابوت چنان ظریف و منطقی این کار را انجام میدهد که خواننده نیز پا به پای مربع جلو می رود و تمامی ی این ملاحظات را می پذیرد. ابوت به این هم بسنده نمی کند، دنیای تازه ای را که به وجود آورده، به نقد می کشد و خواهان دیدن دنیای تازه، بلکه دنیاهای تازه و دیگری می شود. از خود و جهان اطراف عبور می کند و به دنیای تازه ای گام می نهد. خود و دنیا را به گونه ای دیگر می بیند و می فهمد، و این کار را در دنیای تازه نیز می کند.
طنز تند و گزنده ی ابوت در نقد دیگر ساکنان سرزمین پختستان، دید علمی ی او در شناخت سرزمین تازه، و عاقبت فهمیدن چیزی دیگر، جای انکاری برای خواننده باقی نمی گذارد.
مربع، که تنها دو بعد طول و عرض را می دید و می فهمید پا به دنیای حجم می گذارد و جهان خود را از ورای جهانی دیگر می نگرد. حجم چیز دیگری ست. دنیای دیگری ست که سطح توان درک آن را ندارد. اما این سفر به کشف دنیاهای پست تری هم می انجامد و از نقطستان و خطستان نیز دیدن می کند. با دیدن جهل خود و ساکنان سرزمین های دیگر، که هر کدام دنیا را تنها از دید خود می بینند، حجم را نیز مورد شک قرار می دهد؛ دنیای دیگری ورای حجم؟
ابوت دست به کار اندیشه ای زده است که خواه نا خواه فکر آدم را می لرزاند. خواندن اثر خواننده را به این فکر می اندازد که اندیشه ابعاد دیگر جهان، آن هم پیش از کشف بعد چهارم توسط اینشتین، ازنابغه ای ریاضی دان، و یا فیزیک دان بوده است. حال آن که ابوت،همان طور که آمد، کشیشی بوده و مدیر مدرسه ای، با تحقیقاتی درباره الاهیات و ادبیات. او توسط ریاضیات که علم محض است دنیایی می آفریند که منطق و احساس خواننده تحریک می شود.کتاب که تمام می شود می ترسی به اطرافت نگاه کنی؛ چرا که باید در آن شک کنی
.

0 Comments:

Post a Comment

Subscribe to Post Comments [Atom]

<< Home